คำถาม : .ในเรื่องพัฒนาการของทฤษฏีและองค์ความรู้เกี่ยวกับกาสื่อสารสาธารณะแบบการเคลื่อนไหวทางสังคมและวัฒนธรรม ในส่วนของ Alternative Paradigm และ Multiplicity Paradigm จาก 2 กระบวนทัศน์นี้ นักวิชาการไทยได้กล่าวถึงกระบวนทัศน์ใดมากกว่ากัน และทฤษฎีดังกล่าวมีข้อเสนออย่างไร และมีลักษณะสำคัญอย่างไร


คำตอบ : นักวิชาการไทยได้กล่าวถึงกระบวนทัศน์ส่วนของ Multiplicity Paradigm มากกว่า Alternative Paradigm โดย Multiplicity Paradigm เสนอว่ามีแนวคิดและวิธีการที่หลากหลายที่แต่ละสังคมสร้างขึ้นและไม่จำเป็นต้องเหมือนกัน แต่ละสังคมอาจมีกระบวนทัศน์เป็นของตนเองขึ้นในระบบนิเวศและวัฒนธรรมของสังคมนั้น

ลักษณะสำคัญคือ ประเทศทั้งหลายในโลกต่างต้องพึ่งพากัน ดังนั้นปัจจัยทั้งภายในและภายนอกจึงเป็นสาเหตุร่วมกันในการพัฒนา แนวทางการศึกษาการพัฒนาเพื่อทำการพัฒนามีความสำคัญมากกว่ารูปแบบการพัฒนา และไม่มีแบบจำลองสากลสำหรับการพัฒนา โดยแต่ละสังคมต้องพัฒนากลยุทธ์เฉพาะขึ้นมาเอง