ระบบหมายเลขทางหลวง เรื่องน่ารู้ของคนเดินทาง
 

ระบบหมายเลขทางหลวง เรื่องน่ารู้ของคนเดินทาง
ใครที่ชอบเดินทางขึ้นเหนือล่องใต้ ถ้าสังเกตดีๆ จะเห็นว่า ข้างทางนอกจากมีป้ายจราจรแล้ว ยังมีหมายเลขอะไรก็ไม่รู้โผล่ขึ้นมาอีกด้วย เขาไม่ได้ใบ้หวยหรอกครับ หมายเลขเหล่านี้คือหมายเลขทางหลวง เพื่อนๆ บางคนอาจทราบว่า หมายเลขแต่ละแบบนั้นหมายถึงเส้นทางที่เราจะไป แต่ถ้าเพื่อนบางคนไม่ทราบ วันนี้เราจะได้ทราบไปพร้อมกันเลยว่า หมายเลขแต่ละเลขนั้นมีความหมายและความสำคัญอย่างไร ไม่ยากเลยครับที่จะมาเรียนรู้ มาติดตามกันเลย


ในยุคสมัยเริ่มต้นของการก่อสร้างทางหลวง กรมทางหลวงนิยมใช้ชื่อ หรือบุคคลที่มีความสำคัญ ในสายทางนั้นมาตั้งชื่อถนนหรือสะพาน เช่น ถนนวิภาวดีรังสิต สะพานสารสิน เป็นต้น ต่อมาได้มีการพัฒนาระบบโครงข่ายทางหลวงทั่วประเทศเป็นจำนวนมาก การใช้ชื่ออาจจะก่อให้เกิดการสับสน และไม่สามารถทราบว่าทางสายนั้นอยู่ในภาคใด ดังนั้นจึงได้มีการนำระบบหมายเลขทางหลวงมาใช้กำกับทางหลวงพิเศษ ทางหลวงแผ่นดิน และทางหลวงสัมปทาน ที่อยู่ใน ความดูแลของกรมทางหลวง โดยหมายเลขกำกับ มีความหมาย ดังนี้ (อาจจะมีการคาบเกี่ยวกันระหว่างภาคบ้าง เนื่องจากแต่ละหน่วยงานมีการแบ่งจังหวัดในแต่ละภาคต่างกันบ้างเล็กน้อย)

1. ทางหลวงสายที่ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 1 แสดงว่าทางสายนั้นอยู่ในภาคเหนือ
2. ทางหลวงสายที่ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 2 แสดงว่าทางสายนั้นอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (บางส่วนของภาคกลางโดยเฉพาะใน จ.สระบุรี, จ.ลพบุรี, จ.เพชรบูรณ์ และ จ.พิษณุโลก)
3. ทางหลวงสายที่ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 3 แสดงว่าทางสายนั้นอยู่ในภาคกลาง ตะวันออก ภาคตะวันตก และภาคใต้ตอนบน (บางเส้นทางใน จ.ชุมพร)
4. ทางหลวงสายที่ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 4 แสดงว่าทางสายนั้นอยู่ในภาคใต้

การจำแนกระบบหมายเลขทางหลวง
1. ทางหลวงที่มีหมายเลขตัวเดียว หมายถึง ทางหลวงแผ่นดินสายประธาน เชื่อมการจราจรระหว่างภาคต่อภาค ในปัจจุบันมีอยู่ 4 สาย คือ
1. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 (ถนนพหลโยธิน) จากอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ กรุงเทพมหานคร - ชายแดนสหภาพพม่า (ด่านท่าขี้เหล็ก) อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
2. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) จากทางแยกต่างระดับมิตรภาพ อำเภอเมืองสระบุรี - ชายแดนสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สะพานมิตรภาพไทย-ลาว) อำเภอเมืองหนองคาย
3. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 (ถนนสุขุมวิท) จากจุดตัดทางรถไฟสายแม่น้ำ เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร - ชายแดนราชอาณาจักรกัมพูชา (บ้านหาดเล็ก) อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด
4. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) จากสะพานเนาวจำเนียร เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร - ชายแดนสหพันธรัฐมาเลเซีย (ด่านจังโหลน) อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา