นิทานพื้นบ้านภาคใต้อาจไม่ได้มีชื่อเสียงถึงขั้นไปทำหนังทำละครเยอะเยอะเหมือนนิทานพื้นบ้านภาคกลาง แต่นิทานพื้นบ้านภาคใต้ถือว่ายังเคยพอได้ยินชื่อกันมาบ้างนิทานพื้นบ้านภาคใต้เรื่องนี้ชื่อเรื่องว่าแม่จ๋า เป็นเรื่องราวของเด็กคนหนึ่งที่เดินออกตามหาความจริงและความฝันของตัวเองครับ เมื่อนิทานพื้นบ้านภาคใต้เรื่องนี้มีการกลายเป็นนกซึ่งถือว่าจิตนการล้ำครับเมื่อเทียบกับสมัยนั้น
นิทานพื้นบ้านภาคใต้เรื่องแม่จ๋าแม่แค่อ้อยเพียงลำเดียว
เด็กหญิงกำพร้าคนหนึ่ง เธอชื่อ ซูไบดาต่อมาแม่มีสามีใหมและมีน้องชายเล็กๆอีกคนหนึ่งซูไบดาต้องเลี้ยงน้องขณะทพ่อแม่ไปทำนาก่อนออกจากบ้านพ่อเลี้ยงกำชับเธอ
เสมอว่าอย่ากินอ้อยเด็ดขาด พ่อจะเอาไว้ขายแต่วันหนึ่งน้องร้องอยากกินอ้อย ซูไบดา จึงตัดสินใจตัดอ้อยให้น้องกิน เมื่อพ่อแม่กลับถึงบ้าน ซูไบดาจึงเล่าความจริงให้ฟัง
พ่อเลี้ยงจึงไม่พอใจมาก ทุบตี ซูไบดา จนสลบ ทันใดนั้นได้มีพญานกตัวหนึ่งบินผ่านมา และเห็นเด็กหญิงนั่งร้องไห้อยู่หน้ากระท่อมพญานกจึงบินเข้าไปใกล้ๆ
?หนูร้องทำไมจ๊ะ?พญานกถาม
ซูไบดาผู้น่าสงสารจึงเล่าเรื่องของเธอให้ฟัง
ในที่สุดพญานกจึงว่า ?หนูจะมีแต่ความสุขและมีอิสระเสรี?
พญานกจึงบันดาลให้ซูไบดาเป็นนกน้อยน่ารัก ตัวสีฟ้า ปีกสีชมพู จะงอยปากและขาสีแดง ขันขานไพเราะจับใจ
พญานกจึงนำนกน้อยบินไปบนท้องฟ้าอย่างเพลิดเพลินซูไบดาคิดถึงแม่เธอจึงบินมาที่กระท่อมช่วยเก็บฟืนตำข้าว ตักน้ำพร้อมกับถอดกำไลและตุ้มหูคืนให้แม่ เสร็จแล้วนกน้อยบินไปหาแม่ที่ในนา และไปเกาะที่กิ่งไม้ใกล้ๆแล้วเพลงว่า
?แม่รักอ้อยเพียงลำเดียวสำคัญใย น้องนอนในเปลน้อยเฝ้าคอยกิน
ตุ้มหูและกำไลในกระเชอ น้ำล้นเอ่อเต็มอ่างข้างบ่อหิน
เก็บไม้ฟืนมากล้นว่างบนดิน ข้าวเปลือกสินครกตำนำข้าวมา?
ขณะแม่กำลังทำนาอยู่ได้ยินเสียงนกร้องแม่จึงสังหรณ์ใจคิดถึงลูกสาวจึงชวนสามีกลับบ้านเมื่อมาถึงบ้านแม่ไม่เห็นซูไบดา แม่จึงตกใจเสียและร้องไห้ยิ่งเห็นกำไลและตุ้มหูแม่ยิ่งโศกเศร้าเป็นทวีวันหนึ่งพระราชาหนู่มออกล่าสัตว์ได้ยินเสียงนกน้อยซูไบดา
รูปร่างสวยงามและร้องเพลงไพเราะ
จึงสั่งให้ทหารจับนกน้อยใส่กรงวันหนึ่ง พระราชาได้ยินเสียงนกร้องเพลงว่า
?จิ๊บ จิ๊บ จิ๊บ ฉันไม่ยอมอยู่ในกรงไม้ ฉันจะอยู่ในกรงเหล็ก
ฉันไม่อยู่ในกรงเหล็ก ฉันจะอยู่ในกรวงเงิน
ฉันไม่อยู่ในกรงเงิน ฉันจะอยู่ในกรงนาก
ฉันไม่อยู่ในกรงนาก ฉันจะอยู่ในกรงทอง?
พระราชาจึงเปลี่ยนกรงไม่ไผ่เป็นกรงทองฝังเพชร นกน้อยดูร่าเริง ร้องเพลงเสียงพเราะวันหนึ่งตพระราชาตกพระทัย เมื่อมาดูนกน้อยปรากฏตัวเป็นหญิงสาวสวยดังนางฟ้านั่งอยู่ในกรงนกซูไบดาจึงกราบทูลว่าเธอได้รับการเนรมิตด้วยอำนาจพญา
นกเลยกลายเป็นนกน้อง บัดนี้อำนาจมนต์พญานกเสื่อมหมดแล้วเธอจึงกลับกลายเป็นคนดังเดิมพระราชาเอาปีกและหางนกไปเผาไฟ เพื่อไม่ให้เธอได้เป็นนกอีก หลังจากนั้นได้จัดงานอภิเษกสมรสกับซูไบดาและครองบ้านเมืองอย่างมีความสุข